Op 15 september diende de gebiedscoalitie gevormd door de gemeente Oud-Turnhout, stad Turnhout, Natuurpunt en het Agentschap voor Natuur & Bos hun kandidatuur in voor het Nationaal Park Taxandria. ‘Turnhout benoemt al enkele jaren expliciet de troef van de ligging in het groen en het Turnhouts Vennengebied in het noorden van de stad’, vertelt Astrid Wittebolle, schepen van natuur en milieu Turnhout. ‘In het bestuursakkoord stelden we als doel om in overleg met omliggende gemeenten de haalbaarheid van een regionaal park te onderzoeken. De huidige oproep biedt hierin een unieke kans. Dat we hiervoor kunnen samenwerken met partners en andere lokale besturen is cruciaal voor de realisatie.’

Het volledige persbericht van de gebiedscoalitie : 
Oud-Turnhout, Turnhout, Natuurpunt en Agentschap voor Natuur & Bos slaan handen in elkaar voor Nationaal Park Taxandria

Gisteren diende de gebiedscoalitie gevormd door de gemeente Oud-Turnhout, stad Turnhout, Natuurpunt en het Agentschap voor Natuur & Bos hun kandidatuur in voor het Nationaal Park Taxandria. ‘Deze kandidatuur heeft veel gemoederen geraakt en heeft impact op verschillende belangen. We hebben getracht een evenwichtig dossier te maken met vooral de focus op de kansen voor onze regio’, stelt Bob Coppens, burgemeester Oud-Turnhout en penhouder voor het dossier.
Eind april werd door Vlaams Minister Zuhal Demir een oproep Vlaamse parken gelanceerd. Op vraag van een aantal lokale besturen waaronder Turnhout en Oud-Turnhout werd een ruimtelijke en procesmatige verkenning naar de haalbaarheid van een park in onze regio opgestart.

Streekontwikkeling

Onze regio wordt gekenmerkt door een uniek natuurlijk kapitaal, dat in de eerste plaats gekoesterd en verder ontwikkeld moet worden, maar tegelijk ook kan fungeren als een motor voor duurzame streekontwikkeling. De zoekzone voor het Nationaal Park herbergt uitzonderlijke natuurgebieden, een rijke geschiedenis en wordt geflankeerd door centrumstad Turnhout. Deze ingrediënten samen vormen een ideale basis voor een natuurgerichte, grensoverschrijdende streekontwikkeling.
‘Turnhout benoemt al enkele jaren expliciet de troef van de ligging in het groen en het Turnhouts Vennengebied in het noorden van de stad’, vertelt Astrid Wittebolle, schepen van natuur en milieu Turnhout. ‘In het bestuursakkoord stelden we als doel om in overleg met omliggende gemeenten de haalbaarheid van een regionaal park te onderzoeken. De huidige oproep biedt hierin een unieke kans. Dat we hiervoor kunnen samenwerken met partners en andere lokale besturen is cruciaal voor de realisatie.’

De parkenoproep is een interessant model, een Nationaal Park een hefboom

Uit binnen – en buitenlandse voorbeelden blijkt dat de erkenning van een Nationaal Park een belangrijke hefboom kan zijn bij de toeristische recreatieve vermarkting, economische groei en bij het aantrekken van investeringen in een regio.
De landbouw – en de natuursector zullen los van een kandidatuurstelling voor een Nationaal Park de volgende jaren geconfronteerd worden met grote uitdagingen. De partners zijn ervan overtuigd dat door mee aan tafel te zitten in een coalitie die goed en nauw samenwerkt met de Vlaamse Overheid er grotere kansen en mogelijkheden zullen zijn om de komende uitdagingen het hoofd te bieden. ‘Al in de jaren ’80 van vorige eeuw waren er in de schoot van de Benelux Economische Unie beleidsinitiatieven om in deze regio tot instelling van een Grenspark te komen’, vertelt Daniël Josten van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). ‘Vanuit ANB zijn we dan ook zeer verheugd dat de besturen van Turnhout en Oud-Turnhout in het kader van de oproep van onze minister gaan voor een gebiedserkenning van Taxandria als Nationaal Park. Een kandidatuur die bovendien aan een bepaalde kwaliteitsgarantie en gestelde  internationale criteria kan voldoen.’

Aandacht en zorg voor landbouw als belangrijk aandachtspunt

De landbouwers uit de regio hebben hun bezorgdheid kenbaar gemaakt over een dossier Nationaal Park. De sector vreest dat een park een katalysator zou kunnen worden voor een versneld verlies aan landbouwgronden. De partners uit de gebiedscoalitie zien in de parkenoproep echter kansen om – voor het eerst – volwaardig mee te werken en zelf te sturen op de invulling van hun eigen buitengebied. Turnhout en Oud-Turnhout kiezen dan ook resoluut voor een overlegmodel landbouw-natuur.
‘We begrijpen de vrees van de landbouw en willen als lokale besturen ook mee garant staan dat er daadwerkelijk rekening wordt gehouden met hun noden’, stelt Francis Stijnen, schepen van Landbouw Turnhout.  ‘We hebben expliciet als voorwaarde opgenomen dat er aandacht moet zijn voor landbouw in het gebied en dat Vlaanderen de nodige middelen en instrumenten ter beschikking moet stellen. We denken hierbij onder meer aan billijke vergoedingen voor landbouwers, aanleg van grondenbanken en oplossingen voor zonevreemde bedrijven.’

Ook rechten van private landeigenaren worden gevrijwaard

In de zoekzone voor het Nationaal Park bevinden zich ook gronden van private landeigenaren, die als belangrijke stakeholders mee aan tafel worden gevraagd. ‘Rechten van private landeigenaren worden uiteraard gevrijwaard, er vloeien geen bijkomende restricties voort uit een label nationaal park’, bevestigt Gwen Verbeeck, schepen van Ruimtelijke Ordening en Landbouw Oud-Turnhout.
De kandidatuur voor het Nationaal Park Taxandria werd ingediend. In het najaar verwachten we het resultaat van de jury die deze oproep begeleidt. Bij een selectie begint het echte werk pas, dan moeten alle betrokken partijen aan tafel om een masterplan uit te werken. Het overleg landbouw – natuur wordt reeds eerder opgestart, waarbij ook andere gemeentebesturen kunnen aansluiten en andere stakeholders betrokken worden.

(Foto: Agentschap Natuur en Bos)