Groen Turnhout droomt al lang van een regionaal of nationaal park (what’s in a name) rond Turnhout. Al in 2012 namen we het idee op in ons verkiezingsprogramma en in 2019 lieten we het ook in het bestuursakkoord opnemen. Eind 2020 nodigde schepen van Milieu, Energie en Duurzaamheid Astrid Wittebolle haar collega’s van Oud-Turnhout, Ravels en Arendonk uit voor de eerste aftastende gesprekken. Die kwamen in een stroomversnelling toen de Vlaamse regering aankondigde in 2023 drie nationale parken te willen aanduiden.

Nationaal park kan ook een economische hefboom zijn

Onder begeleiding van een studiebureau werd gewerkt aan een plan dat het Turnhoutse Vennengebied en de Liereman in Oud-Turnhout als kern heeft maar in potentie meer dan 10.000 hectare natuur duurzaam kan beschermen. Uit binnen – en buitenlandse voorbeelden blijkt dat de erkenning van een Nationaal Park een belangrijke hefboom kan zijn bij de toeristische recreatieve ‘vermarkting’, de economische groei en bij het aantrekken van investeringen in een regio.

Van in het begin werd afgesproken dat de deelnemende gemeenten geen nationaal park zouden vormen zonder consensus van de verschillende stakeholders. Daarom werden verkennende gesprekken gestart over de indiening van een dossier bij minister Demir met Natuurpunt, de landbouwsector en met de grondeigenaars.

Toen op 15 september de kandidaturen moesten worden ingediend bleken uiteindelijk Ravels en Arendonk nog even te willen wachten om zich te engageren omdat de landbouwers en de eigenaars nog met te veel vragen zitten over het initiatief. Die vragen zijn pertinent en leven ook in Turnhout en Oud-Turnhout maar kunnen en zullen pas in een latere fase worden beantwoord als het engagement van de Vlaamse regering concreter wordt.

Turnhout en Oud-Turnhout besloten samen een aanvraag in te dienen met Natuurpunt en het Agentschap voor Natuur en Bos om de trein niet te missen.

In totaal zijn er in heel Vlaanderen tien kandidaturen ingediend. Begin 2022 zal duidelijk worden welke dossiers in aanmerking komen om een masterplantraject te lopen. De mogelijke definitieve erkenning is voor 2023 voorzien.

‘Turnhout benoemt al enkele jaren expliciet de troef van de ligging in het groen en het Turnhouts Vennengebied in het noorden van de stad’, vertelt Astrid Wittebolle. ‘In het bestuursakkoord stelden we als doel om in overleg met omliggende gemeenten de haalbaarheid van een regionaal park te onderzoeken. De huidige oproep biedt hierin een unieke kans. Dat we hiervoor kunnen samenwerken met partners en andere lokale besturen is cruciaal voor de realisatie.’

De huidige oproep biedt een unieke kans voor onze groene ligging.

Er is veel begrip voor de koudwatervrees van de landbouwers. “Maar de landbouw – en de natuursector zullen, los van een kandidatuurstelling voor een Nationaal Park, de volgende jaren geconfronteerd worden met grote uitdagingen. We zijn ervan overtuigd dat door mee aan tafel te zitten in een coalitie die goed en nauw samenwerkt met de Vlaamse Overheid er grotere kansen en mogelijkheden zullen zijn om die uitdagingen het hoofd te bieden.”

Hoopgevend is alvast dat het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) (een deel van de Vlaamse administratie) verheugd is met de kandidatuur “die bovendien aan een bepaalde kwaliteitsgarantie en gestelde internationale criteria kan voldoen.”

Het Nationaal Park waar nu aan gewerkt wordt draagt de naam Taxandria, een verwijzing naar de naam die de Noorderkempen hadden in de Romeinse tijd. Het gebied strekte zich ook uit boven de grens. De (Oud-)Turnhoutse plannen bieden dan ook perspectieven voor internationale samenwerking.

(Foto: Agentschap Natuur en Bos)